تاریخچه

گاز سیلان ترکیبی معدنی است که فرمول شیمیایی آن SiH4 می باشد.

گاز بی رنگ و آتش زا است.

بوی آن تند و زننده و شبیه بوی استیک اسید است.

این گاز پیش ساز عنصر سیلیکون است.

گاز SiH4 به تنهایی گاز پایداری است اما در حضور یک عامل اکسید کننده (مثلا در مجاورت هوا) به شدت آتش زا است.

در دمای بالای 420 درجه سانتی گراد گاز سیلان به سیلیکون و هیدروژن تجزیه می شود.

در نتیجه می تواند برای رسوبات بخار شیمیایی سیلیکون استفاده شود.

روش های تولید گاز سیلان

متداول ترین روش تولید این گاز واکنش هیدروژن کلرید با منیزیم سیلیسید است.

همچنین این گاز را می توان از گرید متالورژیگی سیلیکون در دو مرحله تولید کرد.

سیلیکون در دمای 300 درجه سانتی گراد با هیدروژن واکنش داده و تری کلروسیلان تولید میشود،

مرحله بعد سیلان و سیلیکون تتراکلرید تولید میشود.

این واکنش نیاز به کاتالیزور دارد که متداول ترین آن هالیدهای فلزی مثل آلومینیوم کلرید است.

کاربردها

• گاز SiH4 برای اتصال یک لایه بایواینرت به ایمپلنت تیتانیوم استفاده می‌شود.
• گاز سیلان در تولید نیمه‌هادی‌ها و درزگیرها لایه‌های سیلیکونی پلی کریستال روی ویفرهای سیلیکونی اعمال می‌کند.

• به عنوان سوخت موتورهای عامل در مریخ محسوب می‌شوند.
• این گاز و ترکیبات مشابه دارای پیوند S-H به عنوان عوامل احیایی در شیمی آلی و شیمی آلی فلزی استفاده می‌شود.

نکات ایمنی

• این گاز سمی است و تنفس آن خطرناک است.
• کپسول های حاوی این گاز باید مجهز به کلاهک باشد.
• اطمینان از سالم بودن سیلندر حاوی این گاز،لوله ها و شیلنگ ها