گاز کلر از کلمه chloros به معنای زرد مایل به سبز گرفته شده است که در سنه 1774 بدست شیمیدان آلمانی – فرانسوی “کارل وایلهم شیله” کشف شد .
“همفری دیوی” عالم بریتانیائی در سنه 1810 نام کلر را برای این عنصر برگزیدن کرد.
کلر دومین عضو از خانواده هالوژن ها در جدول تناوبی است که با اثر کیمیایی CL و عدد اتمی 17 اثر دیتا شده است.

این عنصر حائز وزن اتمی 35.5 gr/mol است.
گاز کلر ، زرد مایل به سبز است ، این گاز دارای بوی زیاد بد و خفه کننده شبیه به مایع سفید کننده می باشد و زیاد زهرآگین است و بدلیل یک الکترون آزادی که در لایه پایان خویش دارد بی اندازه بازتاب پذیر است.
گاز کلر چگالی اکثریت نسبت به هوا دارد برآیند اینکه به سطح زمین نزدیک تر است .

کلر وقتی سرد شود و تحت خفگی قرار گیرد تبدیل به مایع می شود که حمل و نقل و اندوخته سازی آن را راحت تر می کند ولی اگر آزاد شود مجدد به شکل گازی تبدیل می شود که به سرعت در گوشه ها-کناره ها زمین توزیع می شود.

برای اولین بار درسال 1915 طی جنگ جهانی ارتش آلمان در فرانسه از گاز کلر کاربرد کرد و در نتیجه ی این امر سربازان زیادی دچار صدمات جبران ناپذیر شدند.

نام گاز : کلر

نماد شیمیائی : CL2

گرمای تبخیر : 20.41 kj/mol

جرم مولی استاندارد : 35.453gr/mol

چگالی مایع در نقطه جوش : 1.5625 g/Cm3

ظرفیت گرمائی : 33.949 J/kmol

نقطه ذوب : -101.5 ċ

نقطه چوش : -34.04ċ

تولید گاز کلر

کلر در طبیعت تنها به چهره ترکیب با دیگر عناصر و عمدتا سدیم و به شکل نمک خوراکی ( NaCl ) و در ضمن در کارنالیت و سیلویت یافت می شود. کلر را معمولا از راه الکترولیز محلول سدیم کلراید تعبيه می کنند.

کاربردهای گاز کلر

1- در پالایش ی آب
2- از بین بردن باکتری و سایر ریزاندامگان ها در ذخائر آب آشامیدنی

3- در پاکیزگی آب استخر ها
4- سفید کردن خمیر کاغذ به کمک این گاز و جاسازی ی محصولات کاغذی
5- در تعبيه ی مواد ضدعفونی کننده
6- استفاده در جاسازی رنگدانه ها
7- استفاده در تعبيه ی حشره کش ها
8- استفاده در جاسازی ی مواد غذائی

9- استفاده در جاسازی ی رنگ ها
10- تعبيه ی فرآورده های نفتی مثل پلاستیک
11- استفاده در جاسازی ی داروها
12- استفاده در تعبيه ی منسوجات
13- به کارگیری این گاز در تهیه ی حلال ها
14- در تهیه ی گاز خردل
15- این گاز عاملی اکسید کننده و خلیفه در ترکیبات آلی به آمار می آید

16-در تعبيه ی کلرات ها ، کلروفرم و تترا کلرید کربن
17- بعنوان یک عامل مهم در استخراج برم

ترکیبات

گاز کلر که دومین عضو از گروه هالوژن هاست بدیل یک الکترون آزادی که در لایه ی واپسین،انجام الکترونی دارد و در ضمن پیوند ضعیفی که بین دو اتم آن هستی دارد بسیار واکنش پذیر است .
کلر تقریبا با همه عناصر برپایی ترکیب می دهد
از مهمترین ترکیبات گاز کلر می توان کلریدها را نام برد.

گاز کلر با اغلب ترکیبات آلی بازتاب می دهد و حتی به صورت غیرفعال آفروختگی هیدروکربن ها را تحت کارایی پیمان می دهد .
یکی دیگر از ترکیبات گاز کلر دی اکسید کلر است که به شکل مایع و گاز می باشد.

دی اکسید کلر CLO2 در دمای اطاق بسیار ناپایدار و مستعد پکش است لذا انتقال و جابجائی آن مجاز نیست و در صورت نیاز به دی اکسید کلر را به صورت آنی از طریق یک واکنش شیمیائی از سدیم کلریت تولید می کنند به مصرف می رسد.

اطلاعات ایمنی

کلر گازی زهری است و مایه گزند شدید به پوست و چشم می شود . تنفس این گاز به خصوص در کودکان و کهنسالان موجب تحریک دستگاه تنفسی می شود.
کلر در حالت گازی سبب تورم غشای مخاطی و در حالت مایع مایه سوختگی پوست می شود.
گاز کلر دارای خورندگی بالاست به همین دلیل لوازم و تجهیزاتی که در بستگی با کلر می باشند می بایست در

مساوی خورندگی تغییر ناپذیر باشند لذا از جنس استینلس استیل 316 برای این شغل بهره‌گیری می شود.
کلر گازی سمی است و در صورت تنفس آن توسط فرد بسته به غلظت این گاز مایه بروز مشکلات تنفسی در فرد و در نهایت خفه شدن و اجل او می گردد.

در صورت استنشاق گاز کلر بدست فرد می بایست مصدوم به سرعت به اولین مرکز درمانی منتقل شود و از هر گونه اقدام خودسرانه ای بازداری شود.

فروش

در حالت گازی این گاز معمولا در سیلندرهای 40 و 60کیلوگرمی عرضه می شود ( سیلندرها می تواند هم یکپارچه باشد و هم دو پارچه باشد )
این گاز در حالت مایع معمولا در سیلندرهای 400 و 800 کیلوگرمی به فروش می رسد .
این گاز در تو کشور با سرگی صنعتی تولید و به مصرف کنندگان ارائه می گردد.
گرید آزمایشگاهیاین گاز کاملا وارداتی می باشد و حائز مصارف محدودی است.

استاندارد رنگ سیلندر

سیلندرهای این گاز بدلیل زهری بودن ، یکپارچه به رنگ زرد می باشند .

استاندارد شیر سیلندر

سیلندر گاز کلر دارای شیر راست یکی می باشد.